Informacje prawne – ogólnodostępna stacja ładowania

2. Ogólnodostępna stacja ładowania – perspektywa prawna

Prawo polskie definiuje szereg formalności dotyczących budowy i funkcjonowania ogólnodostępnej stacji ładowania. Do najistotniejszych dokumentów w zakresie zaliczamy:

• Ustawę z dn. 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. 2018, poz. 317 z późn. zm.),
• Rozporządzenie Ministra Energii z dn. 26 czerwca 2019 r. w sprawie wymagań technicznych dla stacji i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego (Dz.U. 2019, poz. 1316).

Obowiązki operatora ogólnodostępnej stacji ładowania

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych jasno definiuje, jakie są obowiązki operatora stacji ładowania. Poniżej przedstawiamy treść ustawy:

Na operatora ogólnodostępnej stacji ładowania zostały nałożone w art.3 ściśle określone wymagania, jak przedstawione poniżej:

1. Zapewnia, aby:
2. a) w ogólnodostępnej stacji ładowania prowadził działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania,
3. b) ogólnodostępna stacja ładowania spełniała wymagania techniczne,
4. zapewnia przeprowadzenie przez Urząd Dozoru Technicznego, zwanym dalej „UDT”, badań ogólnodostępnej stacji ładowania;
5. zapewnia bezpieczną eksploatację ogólnodostępnej stacji ładowania;
6. wyposaża:
7. a) ogólnodostępną stację ładowania w oprogramowanie pozwalające na: – podłączenie i ładowanie pojazdu elektrycznego i pojazdu hybrydowego – przekazywanie danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych o dostępności punktu ładowania i cenie za usługę ładowania,
8. b) każdy punkt ładowania zainstalowany w ogólnodostępnej stacji ładowania, którą zarządza, w system pomiarowy umożliwiający pomiar zużycia energii elektrycznej i przekazywanie danych pomiarowych z tego systemu do systemu zarządzania stacji ładowania w czasie zbliżonym do rzeczywistego;
9. zawiera umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej
10. przekazuje operatorowi systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, dostawcy usług ładowania i sprzedawcy energii elektrycznej, który zawarł umowę sprzedaży energii elektrycznej z dostawcą usług ładowania prowadzącym działalność na tej stacji, dane dotyczące ilości zużytej energii elektrycznej odrębnie na świadczenie usług ładowania oraz na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania;
11. zawiera umowę sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania;
12. rozlicza straty energii elektrycznej wynikające z funkcjonowania stacji ładowania;
13. udostępnia w ogólnodostępnej stacji ładowania informacje dotyczące zasad korzystania z tej stacji oraz instrukcję jej obsługi;
14. zapewnia dostawcom usług ładowania, na zasadach równoprawnego traktowania, dostęp do ogólnodostępnej stacji ładowania;
15. uzgadnia z organem zarządzającym ruchem na drogach liczbę możliwych miejsc postojowych dla samochodów elektrycznych.

2.1 Interpretacja i rozwinięcie punktów ustawy

Budowa ogólnodostępnej stacji ładowania – kluczowe informacje:

• Projekt stacji ładowania musi zostać wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane.
• Budowa stacji ładowania wymaga zgłoszenia do odpowiedniego organu.
• Należy wykonać geodezyjną inwentaryzacji powykonawczą.

Według rozumienia prawa budowlanego art. 2 pkt 27 ustawy z 11 stycznia 2018 r. z ustawy o elektromobilności i paliw alternatywnych stacja ładowania nie wymaga pozyskania pozwolenia na jej budowę, lecz należy plan takiej budowy zgłosić organowi administracji architektoniczno-budowlanej (art. 29 ust. 1 pkt 8a w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 1a ustawy – Prawo budowlane) znajdującego się w starostwie lub urzędzie miasta. Do zgłoszenia należy dołączyć projekt budowlany przedstawiający m.in. planowane położenie budowy stacji ładowania w obrębie lokalizacji, w jakiej ma się znajdować, a także informacje na temat prawa dysponowania gruntem.

Przy planowaniu budowy stacji ładowania, należy przeprowadzić wizję lokalną, na której uwzględnione zostaną takie informacje jak: odległość planowanego położenia stacji od budynków, infrastruktura podziemna, umiejscowienie poza strefą zagrożenia wybuchem, dostęp dla osób niepełnosprawnych. Na podstawie przeprowadzonej analizy należy wykonać projekt budowlany przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia do tych celów. Zaleca się na tym etapie przeprowadzenie konsultacji z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu pozyskania pozytywnej opinii.

Ponadto, stacje ładowania podlegają obowiązkowi sporządzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.

• Wystąpienie o wydanie warunków przyłączenia oraz zawarcie umowy o przyłączenie w celu doprowadzenia energii do stacji ładowania.

Zgodnie z art. 7, operator stacji ładowania ma obowiązek zawarcia umowy celem dostarczenie energii do stacji ładowania. Jest to konieczne by stacja miała zasilanie oraz by można było na niej świadczyć usługi ładowania.

Pierwszym krokiem wnioskowanie do przedsiębiorstwa energetycznego, które działa w danym regionie, by zasilało naszą stację ładowania. Do największych Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD) w Polsce zalicza się: ENEA Operator, ENERGA-OPERATOR, PGE Dystrybucja, Innogy Stoen Operator oraz TAURON Dystrybucja.

2.1 Interpretacja i rozwinięcie punktów ustawy

Budowa ogólnodostępnej stacji ładowania – kluczowe informacje:

• Projekt stacji ładowania musi zostać wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane.
• Budowa stacji ładowania wymaga zgłoszenia do odpowiedniego organu.
• Należy wykonać geodezyjną inwentaryzacji powykonawczą.

Według rozumienia prawa budowlanego art. 2 pkt 27 ustawy z 11 stycznia 2018 r. z ustawy o elektromobilności i paliw alternatywnych stacja ładowania nie wymaga pozyskania pozwolenia na jej budowę, lecz należy plan takiej budowy zgłosić organowi administracji architektoniczno-budowlanej (art. 29 ust. 1 pkt 8a w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 1a ustawy – Prawo budowlane) znajdującego się w starostwie lub urzędzie miasta. Do zgłoszenia należy dołączyć projekt budowlany przedstawiający m.in. planowane położenie budowy stacji ładowania w obrębie lokalizacji, w jakiej ma się znajdować, a także informacje na temat prawa dysponowania gruntem.

Przy planowaniu budowy stacji ładowania, należy przeprowadzić wizję lokalną, na której uwzględnione zostaną takie informacje jak: odległość planowanego położenia stacji od budynków, infrastruktura podziemna, umiejscowienie poza strefą zagrożenia wybuchem, dostęp dla osób niepełnosprawnych. Na podstawie przeprowadzonej analizy należy wykonać projekt budowlany przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia do tych celów. Zaleca się na tym etapie przeprowadzenie konsultacji z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu pozyskania pozytywnej opinii.

Ponadto, stacje ładowania podlegają obowiązkowi sporządzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.

• Wystąpienie o wydanie warunków przyłączenia oraz zawarcie umowy o przyłączenie w celu doprowadzenia energii do stacji ładowania.

Zgodnie z art. 7, operator stacji ładowania ma obowiązek zawarcia umowy celem dostarczenie energii do stacji ładowania. Jest to konieczne by stacja miała zasilanie, oraz by można było na niej świadczyć usługi ładowania.

Pierwszym krokiem będzie tu wybranie przedsiębiorstwa energetycznego, które chcemy, by zasilało naszą stację ładowania. Do największych Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD) w Polsce zalicza się: ENEA Operator, ENERGA-OPERATOR, PGE Dystrybucja, Innogy Stoen Operator oraz TAURON Dystrybucja.

Zródło: cire.pl

Po wybraniu podmiotu OSD należy ubiegać się o określenie warunków przyłączenia do sieci w danym przedsiębiorstwie energetycznym, a następnie podpisać z nim umowę przyłączeniową.

Warto zaznaczyć, że art.7 ustawy definiuje również ulgi w opłatach za przyłączenie infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz ogólnodostępnych stacji ładowania, które przedstawiają się następująco:

• do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV i nie wyższym niż 110 kV opłatę ustala się na podstawie jednej szesnastej rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia,
• do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV opłatę ustala się w oparciu o stawki opłat zawarte w taryfie, kalkulowane na podstawie jednej szesnastej średniorocznych nakładów inwestycyjnych na budowę odcinków sieci służących do przyłączania tych podmiotów, określonych w planie rozwoju, o którym mowa w art. 16; stawki te mogą być kalkulowane w odniesieniu do wielkości mocy przyłączeniowej, jednostki długości odcinka sieci służącego do przyłączenia lub rodzaju tego odcinka.

Powyższe ulgi uprawniają zatem do ubiegania się o budowę przyłącza elektroenergetycznego na potrzeby ogólnodostępnych stacji ładowania w postaci cztery razy mniejszych kosztów niż ma to miejsce w przypadku standardowych przyłączy kablowych np. Do budynków mieszkalnych, usługowych itd.

3. Prawidłowe przygotowanie stacji ładowania do eksploatacji 

Rozporządzenie ministra Energii z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego definiuje wymagania techniczno-prawne, z jakimi należy się zmierzyć przed oddaniem stacji ładowania do użytku publicznego. Wymagania te są w następstwie konsekwentnie sprawdzane przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT), który może w odpowiedzi na wniosek wydać negatywną opinię ws. Uruchomienia stacji ładowania , gdy któreś z nich nie zostanie spełnione.

Pełna treść rozporządzenia jest dostępna pod adresem: Dziennik Ustaw 2019 r. poz. 1316

Źródło: STACJE I PUNKTY ŁADOWANIA POJAZDÓW ELEKTRYCZNYCH. Przewodnik UDT dla operatorów i użytkowników – zalecane praktyki.

§ 4. Na urządzeniach powinna być umieszczona, w sposób trwały, tabliczka znamionowa producenta lub eksploatującego – tabliczka znamionowa jest niczym innym jak informacją zawartą przez producenta na urządzeniu przedstawiającą krótki opis urządzenia, w tym takie informacje jak nazwę producenta, numer seryjny, typ urządzenia, oraz informacje bardziej techniczne – napięcia, częstotliwość i prądy znamionowe.

§ 5. Urządzenie (stacja ładowania) musi posiadać zabezpieczenia przeciwporażeniowe oraz przeciwpożarowe w razie sytuacji wystąpienia pożaru. Do takich zabezpieczeń wlicza się:

• wyłącznik główny, odcinający zasilanie wszystkich obwodów urządzenia;
• wyłącznik różnicowoprądowy, w przypadku zasilania z sieci prądu przemiennego;
• zabezpieczenie nadmiarowo prądowe.

§ 7. W przypadku awarii stacji ładowania, urządzenie powinno sygnalizować brak możliwość eksploatacji, aby użytkownik był świadomy jej awarii. Może to zostać zakomunikowane za pomocą informacji wyświetlanej na ekranie stacji, pasków LED, czy też zwykłej tabliczki z informacją o awarii.

§ 8. Stacja ładowania powinna zostać odpowiednio zabezpieczona przed możliwością jej uszkodzenia. Zabezpieczenie musi zostać przystosowane do lokalizacji i typu stacji ładowania.

§ 9. Z racji, że stacja ładowania jest pod ciągłym napięciem, musi zostać umieszczone poza strefą zagrożenia wybuchem. Taka strefa jest określana indywidualnie w zależności od obiektu.

§ 10. Korzystając ze stacji ładowania, zabrania się używania przedłużaczy przewodów ładowania. Okablowanie zainstalowane w urządzeniach, w przeciwieństwie do przedłużaczy, jest odpowiednio dostosowane do przesyłania prądu o dużej mocy. Niepoprawne użytkowanie może skutkować pożarem lub nawet wybuchem.

§ 11. Stację ładowania wyposaża się w instrukcję ładowania umieszczoną w widocznym miejscu. Jest ona niezbędnym elementem każdej stacji ładowania, bez względu na jej wielkość oraz umiejscowienie. Jedynym odstępstwem od tego wymogu są sytuacje, w których urządzenia posiadają wystarczająco duży wyświetlacz, który jest w stanie wyświetlić takową instrukcję.

Instrukcja ładowania powinna przedstawiać sposób korzystania ze stacji ładowania, a jej umiejscowienie musi być również dogodne dla osób niepełnosprawnych.

§ 12. Oprócz instrukcji użytkowania, na stacji ładowania powinny się również znajdować dane kontaktowe podmiotu odpowiedzialnego za funkcjonowanie stacji ładowania. Taka informacja pozwala użytkownikowi na kontakt w sytuacjach, gdy wymaga on pomocy lub gdy przykładowo wystąpiły komplikacje podczas korzystaniu ze stacji ładowania.

Dodatkowo należy oznaczyć urządzenie naklejką o zagrożeniu porażenia prądem.

§ 13. Stacja ładowania musi być bieżąco monitorowana i serwisowana, celem zapewnienia bezpiecznej eksploatacji użytkowników.

Wlicza się w to:

• konserwacje,
• przeglądy serwisowe wraz z pomiarami elektrycznymi,

Poza opisanymi wyżej punktami rozporządzenie definiuje również kwalifikacje osoby wyznaczonej do przeprowadzania akcji serwisowych na stacjach ładowania, bardziej szczegółową specyfikację wymagań technicznych dla gniazd wyjściowych lub złączy pojazdowych dla ogólnodostępnych stacji ładowania, jak i wymóg zastosowania selektywności zabezpieczeń.

4. Kontrola i badania stacji ładowania

Po wypełnieniu opisanych w ustawie i rozporządzeniu wymogów, stacje należy zgłosić do Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Jest to instytucja odpowiedzialna za bezpieczeństwo urządzeń, która sprawdza je pod względem technicznym oraz czy są zgodne z obowiązującymi regulacjami i gotowe do swobodnej i bezpiecznej eksploatacji. Dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii inspektorów UDT, stacja ładowania może zostać dopuszczona do użytku.

Wyróżniamy dwa rodzaje badań UDT:

• Badanie techniczne wstępne – przed oddaniem do eksploatacji stacji ładowania.
• Badanie techniczne eksploatacyjne – każdorazowo w przypadku naprawy, lub modernizacji takiej stacji lub infrastruktury, w tym polegającej na zwiększeniu liczby punktów ładowania, lub zmiany miejsca zainstalowania punktu ładowania w tej stacji, lub infrastrukturze.

Wspomniane wyżej badania polegają na:

• sprawdzeniu kompletności dokumentacji dołączonej do wniosku o przeprowadzenie badania;
• weryfikacji, na podstawie przedłożonej dokumentacji, spełniania przez urządzenie wymagań technicznych określonych w ustawie, niniejszym rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji
• oględzinach urządzenia;
• wyrywkowych pomiarach, próbach funkcjonalnych lub próbach obciążeniowych, przeprowadzanych w przypadku, gdy o potrzebie ich przeprowadzenia zdecyduje inspektor UDT przeprowadzający dane badanie.

Oględziny urządzenia są wykonywane w celu potwierdzenia, że urządzenie:

• spełnia wymagania techniczne określone w ustawie, rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji;
• nie ma widocznych uszkodzeń wpływających na pogorszenie bezpieczeństwa.

UDT wykonuje badania, o których mowa w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku o ich przeprowadzenie.

5. Przekazanie obowiązków przypisanych do operatora stacji ładowania

Większość formalności opisanych w ustawie i rozporządzeniu możesz zlecić operatorowi stacji ładowania, świadczącemu takie usługi. Dzięki temu możesz posiadać stację ładowania bez potrzeby nabywania specjalistycznej wiedzy.

Jeżeli zdecydujesz się na zlecenie nam tych obowiązków, to będzie to wyglądało w następujący sposób:

Zapewnimy:

• aby w ogólnodostępnej stacji ładowania prowadził działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania,
• aby ogólnodostępna stacja ładowania spełniała wymagania techniczne,
• przeprowadzenie przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT) badań ogólnodostępnej stacji ładowania,

bezpieczną eksploatację ogólnodostępnej stacji ładowania,

• umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej,
• umowę sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania.
• umowę sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania.

Wyposażymy:

• w oprogramowanie pozwalające na: – podłączenie i ładowanie pojazdu elektrycznego i pojazdu hybrydowego – przekazywanie danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych o dostępności punktu ładowania i cenie za usługę ładowania,
• każdy punkt ładowania zainstalowany w ogólnodostępnej stacji ładowania, którym zarządza, w system pomiarowy umożliwiający pomiar zużycia energii elektrycznej i przekazywanie danych pomiarowych do systemu zarządzania stacją ładowania w czasie zbliżonym do rzeczywistego.

Oraz dodatkowo:

• Przekażemy operatorowi systemu dystrybucyjnego, dostawcy usług ładowania i sprzedawcy energii elektrycznej, z którym zawarł umowę sprzedaży energii elektrycznej z dostawcą usług ładowania prowadzącym działalność na tej stacji, dane dotyczące ilości zużytej energii elektrycznej odrębnie na świadczenie usług ładowania oraz na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania.
• Rozliczymy straty energii elektrycznej wynikające z funkcjonowania stacji ładowania.
• Udostępnimy w ogólnodostępnej stacji ładowania informacje dotyczące zasad korzystania z tej stacji oraz instrukcję jej obsługi.
• Zapewnimy usługi ładowania, na zasadach równoprawnego traktowania, dostęp do ogólnodostępnej stacji ładowania.
• Uzgodnimy z organem zarządzającym ruchem na drogach liczbę możliwych do wyznaczenia stanowisk postojowych przy ogólnodostępnych stacjach ładowania w przypadkach, o których mowa w art. 12b ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 470 i 471).

Inne tematy